Chống chặt chém
Tác giả: Nguyễn Tiến Đạt -doanh nhân. https://vnexpress.vn đã đăng ngày thứ sáu, 3/5/2019, 01:39 trong mục Góc nhìn.
Hai mươi năm làm việc trong ngành hàng không và du lịch cho tôi được nhìn thấy và nghe thấy nhiều vấn đề mà du khách gặp phải tại Việt Nam. Trong đó, môi trường du lịch, với tình trạng đeo bám, chặt chém, lừa đảo du khách và sự thiếu vệ sinh ở nhiều điểm đến vẫn đang là vấn đề nghiêm trọng hàng đầu.
Tại một thị trấn miền núi, chỉ cần bước ra đường, bất kỳ thời điểm nào trong ngày, du khách sẽ bị những người bán hàng rong và trẻ con đeo bám. Ở nơi đó, đáng ra phải thu hút du khách bằng trầm tích của văn hóa bản địa, thì chỉ cần đưa máy lên chụp ảnh một đứa trẻ con trong bộ quần áo thổ cẩm, họ có thể bị xin tiền.
Tại những thành phố ven biển mà xưa nay người dân bao đời vẫn tự hào về sự hào sảng của mình, cũng dễ dàng tìm được những quán ăn tính tiền trên giá niêm yết. Tại những trung tâm kinh tế-chính trị của Việt Nam, nơi việc đảm bảo an ninh được quảng bá như thể một thương hiệu quốc gia, du khách có thể bị đánh giày lừa – hay chính xác hơn là cướp – đến hàng trăm nghìn đồng để "chuộc giày".
Thậm chí một du khách nước ngoài có thể bị lừa ngay khi bước xuống sân bay: họ bị những tài xế lạ mặt nói dối rằng mình là người được bố trí ra đón, và sau đó bị tống tiền khi đã lên xe, lên đến hàng triệu đồng cho một cuốc taxi.
Du khách nước ngoài là một nhóm yếu thế. Không thông thuộc đường sá, không biết tiếng bản địa, họ dễ dàng trở thành nạn nhân của những kẻ lưu manh.
Chuyện đã như vậy hàng chục năm qua. Chính vì những tồn tại này mà mặc dù Việt Nam luôn tự hào có lịch sử văn hóa lâu đời và tài nguyên du lịch phong phú nhưng rất nhiều du khách, đặc biệt là khách nước ngoài mang tâm trạng xấu khi rời Việt Nam. Tỷ lệ khách quay lại Việt Nam rất thấp.
Chúng tôi, những doanh nghiệp tổ chức tour, không thể giải quyết được tình trạng này. Đó là vấn đề của các nhà quản lý điểm đến. Thỉnh thoảng, khi có một vụ nghiêm trọng được báo chí và mạng xã hội phản ánh rầm rộ, Tổng cục du lịch lại đứng ra chỉ đạo và xin lỗi. Nhưng đó chỉ là cách giải quyết sự vụ. Thực tế thì khi taxi lừa khách, lời xin lỗi phải là của Sở giao thông; khi hàng rong chèo kéo và móc túi, đó lại là vấn đề của công an, chứ không phải trách nhiệm của ngành du lịch.
Thực tế cho thấy việc phát triển du lịch và quản lý điểm đến phụ thuộc rất nhiều vào các địa phương. Đơn cử như Sầm Sơn có thời gian dài bị khách tẩy chay vì bãi biển bẩn thỉu, hàng quán lộn xộn, du khách thường xuyên bị lừa đảo. Nhưng khoảng 3 năm gần đây chính quyền Sầm Sơn và Thanh Hóa đã cùng với các nhà đầu tư xây dựng lại bãi biển văn minh, sạch đẹp, ko còn hiện tượng bán hàng lộn xộn, du khách bị lừa đảo. Du lịch Sầm Sơn đã lấy lại lòng tin và đã thu hút lượng khách rất đông.
Nhưng áp lực chính trị để các nhà quản lý địa phương phải hành động quyết liệt là gì? Họ có rất nhiều việc cần ưu tiên; những việc có thể báo cáo thành tích ngay. Với du lịch, khi mà tăng trưởng vẫn đang ở mức hai chữ số, không dễ nhìn thấy vấn đề.
Vấn đề "du khách không quay trở lại" có thể sẽ chỉ thể hiện hậu quả với du lịch địa phương sau 5, 10 năm nữa, tức là nhiệm kỳ sau. Còn ngay lúc này, thì những ý kiến phản hồi rất ít: du khách nước ngoài không biết tiếng Việt, họ cũng ngại các thủ tục trình báo, và hầu hết chấp nhận tâm trạng tồi tệ khi về nước. Cơ quan chức năng có thể dễ dàng giải trình rằng mình "không nhận được phản hồi cụ thể" khi bàn đến tiêu cực tại địa phương.
Điều cần làm và có thể làm ngay, là có một Bộ tiêu chí chấm điểm quản trị và phát triển du lịch cho các tỉnh thành. Việc chấm điểm này sẽ được thực hiện bởi chính khách du lịch thông qua hạ tầng số, các công ty du lịch thông qua hiệp hội của họ và cả các chuyên gia du lịch. Với công nghệ ngày nay, có rất nhiều cách để chấm điểm với số lớn: Khách khi đến Việt Nam có thể làm phiếu điều tra thông qua các công ty du lịch; hoặc wifi miễn phí ở sân bay sẽ đi kèm với việc điền phiếu chấm điểm;... Tôi tin rằng rất nhiều công ty công nghệ lớn sẵn sàng giúp đỡ một ý tưởng như vậy.
Khi chấm điểm một cách trực diện, không bị "lừa" bởi các con số thống kê về lượt khách và GDP, Bộ tiêu chí này sẽ tạo ra áp lực chính trị trực tiếp lên các nhà quản lý điểm đến. Các tiêu chí trong tưởng tượng của tôi bao gồm: Quản lý an ninh, trật tự, an toàn dành cho khách du lịch; Quản lý môi trường vệ sinh điểm đến và nhà vệ sinh công cộng; Bảo vệ và tôn tạo tài nguyên du lịch; Phát triển cơ sở hạ tầng: giao thông, điện, nước, bến bãi...; Chất lượng và sự hấp dẫn của của phẩm và dịch vụ.
Việc công bố kết quả xếp hạng năng lực quản trị và phát triển du lịch cho các tỉnh sẽ được thực hiện hang năm. Kết quả này có thể là căn cứ để chính phủ khen thưởng hoặc khiển trách các tỉnh trong việc quản trị và phát triển du lịch của địa phương mình. Đồng thời giúp các tỉnh nhìn nhận lại bản thân để cố gắng. Kết quả cũng sẽ định hướng du khách ủng hộ các tỉnh có điểm xếp hạng cao.
Tôi lớn lên trên một con phố du lịch sầm uất ở trung tâm Hà Nội, và đã chứng kiến những kẻ như thế cướp bóc của du khách suốt từ bé. Đến giờ, khi trở thành nhà tổ chức tour, tiếp tục phải nghe những phản hồi tương tự. Nhiều du khách đã mang một cái nhìn rất xấu về du lịch Việt Nam.
Khi "Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh" (PCI) được thực hiện, nó đã tạo ra một cơ chế phản hồi rất hữu hiệu từ phía doanh nghiệp đến chính quyền địa phương. Nhìn vào một bảng xếp hạng có sự so sánh, các nhà quản lý dễ tìm thấy động lực có thay đổi hơn. Tôi tin rằng một Chỉ số như thế với du lịch sẽ phát huy hiệu quả không kém. Và đó là thứ nên được làm ngay.
Nguyễn Tiến Đạt
(Hiến kế tại Diễn đàn kinh tế tư nhân Việt Nam 2019)
(Hiến kế tại Diễn đàn kinh tế tư nhân Việt Nam 2019)
Ý kiến bạn đọc ()
Khi đa số đều là chặt chém, chéo kéo thì dù có dùng biện pháp mạnh đến đâu cũng không ăn thua. Xử lý người này xong lại có 2 người khác vì phạm. Đợt này xử lý mạnh tay thì yên ắng nhưng 1 thời gian sau “thấy êm êm “ nó lại bùng phát trở lại. Bởi vậy chống chặt chém thì hơi khó nhưng PHÒNG CHẶT CHÉM có khi lại mang tới hiệu quả tích cực hơn.
Xin đề xuất nhỏ : dán dòng chữ này bằng 2 thứ tiếng:
“CHẶT CHÉM, MÓC TÚI, CÁC TỆ NẠN KHÁC xin gọi đường dây nóng: 1900.1234”
Yêu cầu tất cả taxi, nhà hàng...đều phải có dán trên xe, bàn ăn hay chỗ nào dễ nhìn những chữ đề can trên. Thậm chí trong nhà nghỉ, khách sạn, toa let công cộng... cũng có 1 vài cái biển in những dòng trên
Những dòng chữ trên khiến nhiều người vì phạm “chột dạ và giảm dần các tệ nạn, hành vi xấu. Cũng làm công việc của người quản lý phụ trách nhẹ bớt đi. Thay vì phải theo dõi, bắt bớ, xử lý những người vi phạm họ chỉ cần kiểm tra các đề can, biển hiệu dòng chữ như trên có đầy đủ không
Xin đề xuất nhỏ : dán dòng chữ này bằng 2 thứ tiếng:
“CHẶT CHÉM, MÓC TÚI, CÁC TỆ NẠN KHÁC xin gọi đường dây nóng: 1900.1234”
Yêu cầu tất cả taxi, nhà hàng...đều phải có dán trên xe, bàn ăn hay chỗ nào dễ nhìn những chữ đề can trên. Thậm chí trong nhà nghỉ, khách sạn, toa let công cộng... cũng có 1 vài cái biển in những dòng trên
Những dòng chữ trên khiến nhiều người vì phạm “chột dạ và giảm dần các tệ nạn, hành vi xấu. Cũng làm công việc của người quản lý phụ trách nhẹ bớt đi. Thay vì phải theo dõi, bắt bớ, xử lý những người vi phạm họ chỉ cần kiểm tra các đề can, biển hiệu dòng chữ như trên có đầy đủ không
treo giá công khai thì sẽ giảm bớt ngay, người ta nhìn thấy đắt là ko mua, ko cần mặc cả hay lừa nhau được nữa. Tôi đi chợ ở Đà Nẵng, hàng nào cũng có bảng giá, ngồi ăn uống thấy thật sự yên tâm.
đồng ý kiến.
Năm 1992 tôi về thăm quê hương lần đầu tiên, khi ra phi trường trở lại Mỹ gặp một số người châu Âu. Tôi vui miệng hỏi họ “Các bạn có chuyến thăm VN thú vị chứ ?” thì bọn họ nhìn tôi bằng những cặp mắt giận dữ, nhưng không ai nói gì. Chột dạ, tôi nhìn một người trong bọn có nét mặt hoà nhã nhất, hỏi nguyên cớ tại sao. Anh này cho biết là cả nhóm du lịch VN bị lừa đảo, bị nhân viên làm khó dễ, và tốn khá nhiều tiền để thoát khỏi. Họ thề sẽ không bao giờ trở lại.
Mãi 95 mỹ mới bình thường hoá quan hệ, 92 thì mới bỏ bao cấp đc mấy năm. VN lúc đấy ngành du lịch chắc đang ở số 0 chứ chả phải âm. Du khách mà sang VN một là đi như đi du lịch mạo hiểm hoặc xác định luôn là để trải nghiểm văn hoá nguyên sơ bản địa. Ai mà đặt hy vọng gặp dịch vụ tốt, tiếp đón nồng hậu là bị dở hơi. Mà hình như năm 92 chưa có bay thẳng từ VN về Mỹ, visa cũng khó khăn. Ko biết là anh nhớ nhầm hay là ... chém gió đây?
Một khi khách du lịch đến VN vẫn tăng trưởng ấn tượng, ít nhà quản lý nhìn rõ nguy cơ sụt giảm của ngành này trong tương lai. Kinh doanh du lịch liên quan đến nhiều ngành, nhiều địa phương nên phải có các biện pháp đồng bộ. Rất tiếc, ngươi ta chỉ chăm chăm quảng cáo để thu hút khách vào những dịp lễ hội nhưng không có chính sách lâu dài để giữ chân khách.
LỪA ĐẢO RẤT XẤU CHO DU LỊCHVIỆT NAM. CẦN LÀM NGAY. CẢM ƠN TÁC GIẢ RẤT NHIỀU
Nhiều chợ cũng lừa đảo trắng trợn, tôi mua 2kg me thái loại ngon, họ cho thử thì ngon nhưng khi họ lấy bán cho tôi 2kg me hư hoàn toàn, tôi mua 2kg mà hư hết 1,6kg. Ôi thật buồn.
Có nhiều nơi tôi thấy hầu như rất nhiều người dân địa phương họ cũng tham dự vào công việc phát triển du lịch....mà họ không biết. Không có gì to tát, họ chỉ cười với du khách và tận tâm chỉ đường thôi. Tôi nhớ mãi một bà bán trái cây khô ở chợ, vui vẻ cho ăn thử nhiều thứ mặc dù biết chúng tôi không mua. Khi đi bà còn chúc một ngày vui vẻ. Có lẽ vì....chúng tôi là khách du lịch.
Ra đường thấy cảnh đi lại hỗn loạn, vỉa hè không còn, chen nhau tranh giành ở bất cứ đâu, vứt rác ở bất cứ đâu, ăn uống ở đâu cũng sợ bẩn, chạm nhau là đánh nhau, mất cắp "như chơi", lừa đảo cướp giật, và vân vân. Thử hỏi một môi trường kinh khủng như thế, thì ai dám và muốn quay trở lại! Văn hóa, thân thiện và nhân văn là gốc của một điểm thu hút du lịch.
Tác giả nói chính xác. Đúng là những vấn nạn của ngành du lịch VN. Nếu vẫn giữ nguyên thực trạng này thì dl VN sẽ khó có những bước phát triển vượt bậc trong tương lai.
Nói thì hay còn làm thì thiếu tính chuyên nghiệp của các công ty du lịch đã làm nản lòng ngay cả du khách trong nước chứ nói gì đến du khách nước ngoài. Không biết lãnh đạo các công ty du lịch có biết không, chính nhân viên của họ đã làm rất cẩu thả dẫn khách đến các điểm tham quan. Họ còn tìm mọi cách cắt xén các chương trình đi tua hoặc cho khách ăn nghỉ những nhà hàng khách sạn không đủ tiêu chuẩn. Đi mua hàng họ đưa khách đến những chỗ có thể chặt chém và hưởng hoa hồng…
Bài viết rất hay, cám ơn tác giả.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét