Bức thư đi qua chiến tranh
Tác giả: Nguyễn Đình Ánh - https://giaoducthoidai.vn/... đăng ngày 03/05/2020, 10:22. Văn hóa
.jpg)
Có biết bao mối tình chẳng thể đơm hoa vì chiến tranh. Ảnh: IT
Cha tôi kể lại, sau khi đơn vị tiến quân vào giải phóng Sài Gòn, non sông thu về một mối, những chiến sĩ có thành tích xuất sắc đều được tặng một món quà. Cha tôi lúc ấy là trung đội trưởng và được nhận món quà là chiếc đài cũ hãng National, sau này trong một lần nghỉ phép về thăm nhà, cha đã tặng ông nội tôi món quà ấy. Ông tôi quý chiếc đài như là một người bạn tri âm, tri kỉ.
Hồi nhỏ, lần nào tôi lên chơi đều chứng kiến hình ảnh ông mang chiếc đài bên mình nghe các chương trình yêu thích kể cả khi đang làm một việc gì đó. Có lần, cái vỏ làm bằng da của chiếc đài có nhiều chỗ bị bong ra, ông vẫn không thay vỏ mới. Ngắm ông ngồi tỉ mẩn quấn từng sợi dây thun giữa trưa hè đổ lửa vào chỗ vỏ bị bong mới cảm nhận được ông nâng niu nó đến nhường nào. Và cứ thế, theo thời gian, chiếc đài cũ kỹ cứ thêm chằng chịt dây thun…
Nhà ông nội tôi có lũy tre mỡ xum xuê xanh mướt ngay ở cổng, những ngày hè, mấy đứa cháu chúng tôi thường lên ông ngồi võng hóng mát. Riêng tôi còn có lí do nữa là để được nghe đài. Tôi thích các chương trình dân ca, đặc biệt là những làn điệu dân ca ngọt ngào xứ Nghệ. Lâu dần, tôi còn mê thêm các chuyên mục văn nghệ khác như “Câu chuyện cảnh giác”, “Chuyện kể ở đại đội”, “Sân khấu truyền thanh”…
Nhất là những câu chuyện kể đầy dí dỏm mà ý nghĩa trong chuyên mục “Chuyện kể ở đại đội”. Dường như những chương trình văn nghệ phát trên chiếc đài cũ kỹ đã nuôi niềm đam mê văn chương trong tôi ngay từ thời ấu thơ ấy… Biết tôi yêu thích chương trình này, đặc biệt là muốn được nghe lại những kí ức về thời chiến tranh nên ông đã nhiều lần kể thêm cho tôi nghe về những câu chuyện thật từ cuộc đời binh nghiệp của chính ông. Trong số câu chuyện ông kể, tôi nhớ nhất là câu chuyện đầy ám ảnh…
Trong một lần hành quân giữa đêm khuya, lần ấy vì ban ngày giặc rải bom dữ dội quá nên trung đội trưởng quyết định ngày nghỉ đêm tiến. Các đồng đội đang phải vượt lên một con dốc thì bỗng nhiên có tiếng bom B52 vang lên ở bên kia sườn dốc. Như một phản xạ, cả trung đội 36 người cùng với 10 đồng chí vừa tăng cường vào ngày hôm qua, đều tản nhanh ra và nằm rạp xuống để tránh bị mảnh bom sát thương.
Địch mỗi lúc một rải bom dồn dập hơn. Ông đang nằm nín lặng, chờ đợi khẩu lệnh của trung đội trưởng thì đã trông thấy ánh lửa bừng lên ở phía đỉnh dốc. Cả trung đội đứng dậy, quay lại, rút nhanh xuống cuối con dốc. Nhưng tất cả khựng lại vì ở dưới chân dốc một loạt mưa bom nữa vang lên. Chưa ai kịp kêu thì một đợt B52 rải cắt ngang đội hình. Ông tôi bị tung lên cành cây, rồi lộn nhào xuống đất. Thấy cơ thể đau buốt, khó thở nhưng ông vẫn cố nhổm dậy, bò đi.
Mặt có cảm giác ướt đẫm. Hai tay vuốt lên mặt liên tục. Máu chảy ra từ mũi, từ miệng mà ông ngỡ tưởng mồ hôi. Ông vẫn cố hết sức để bò đi trong đêm… nhưng rồi ngất đi khi nào không biết. Sáng tỉnh dậy mới biết mình vẫn còn sống. Nhưng… cả trung đội bốn mươi sáu người đã hi sinh gần hết. Bấy giờ, những người còn sống sót tập trung lại, băng bó cho nhau và lại tản đi nhặt xác đồng đội.
Đôi mắt ông đỏ hoe khi nhắc đến tên từng người đồng chí đã ra đi. Ông nhìn vào xa xăm như đang chuyện trò với từng người đồng đội một. Thằng Nam nó bảo băng qua con dốc này, sáng mai nó sẽ viết thư về cho mẹ. Thằng Dũng đen lại tâm sự trước đêm định mệnh nó vừa nhận được thư người yêu. Nó đã viết thư hồi âm nhưng chưa kịp gửi. Rồi thằng Hậu lùn quê Thanh Hóa nó bảo đang thèm một bữa canh cua đồng chua mẹ nấu. Và, mấy đồng chí mới tăng cường đến, chưa kịp biết tên, biết tuổi… Họ đã vĩnh viễn không còn...
Tôi hỏi ông về bức thư của chú Dũng. Ông kể tiếp, khi đi tìm xác Dũng, tìm mãi… tìm mãi vẫn thiếu mất một cánh tay nhưng may mắn vẫn tìm được chiếc balô. Ngay lập tức, ông lục tìm lấy bức thư và sau này khi hành quân về thị trấn ông đã kịp gửi bức thư đó cho Dũng. Trước khi gửi thư đi, ông còn cẩn thận ghi lại chi tiết địa chỉ của cô gái người yêu Dũng vào trong cuốn sổ tay của mình. Sau khi vượt qua bao nhiêu gian nan, thử thách nơi rừng thiêng nước độc cũng như đạn bom của kẻ thù, ông cùng với ba đồng chí nữa đã vào sâu được trong lòng thành phố Sài Gòn.
Nhiều năm hoạt động bí mật ở đó cho đến một hôm ông được lệnh bí mật rút ra Bắc theo một đoàn quân tập kết. Trước khi đi, ông có mua được một chiếc đài cũ. Nhân chuyến đi đó, khi ngang qua Thanh Hóa, ông đã lần theo địa chỉ trong cuốn sổ tay tìm đến tận nhà cô gái người yêu của Dũng. Cô gái ấy dù đã trải qua bao nhiêu năm tháng mà vẫn ở vậy một mình thờ… người yêu. Ông kể gặp lại cô ấy, thương quá mà lại chẳng có gì làm quà nên ông đã quyết định tặng cô chiếc đài cũ và ông nói dối đó là kỉ vật của Dũng muốn gửi lại cho cô… Có lẽ, về sau khi biết chuyện ông đã tặng chiếc đài cho cô gái nên cha tôi đã tặng lại ông một chiếc đài giống như xưa...
Ngày tiễn đưa ông nội tôi về miền xa ngái, tôi mới chợt nhận ra chiếc đài cũ kỹ đã không còn bên ông. Tôi lấy làm thắc mắc, vì sao một kỉ vật mà ông từng xem như người bạn tri kỉ giờ đây đã biến mất đâu. Thì ra, ông đã đem bán cho một gia đình khá giả trong làng, vào khoảng thời gian tôi đi học xa nhà. Tôi biết, cũng chỉ vì lúc già cả thiếu thốn, cùng lắm ông mới bán. Có thể trong số tiền ít ỏi dành dụm được đó là để cho con cháu đi học hành hay đi làm ăn xa về như tôi. Thời đi lính, rồi đi học đại học, nhiều bận tôi ghé về quê thăm ông nhưng chẳng bao giờ tôi còn để tâm đến chiếc đài cũ kỹ - bởi tôi đã quen với những thanh âm mới hiện đại hơn, nên đã không biết chiếc đài cũ kỹ ông đã đem bán từ lâu…
Sáng nay, ngồi xe anh bạn lên cơ quan tình cờ nghe câu chuyện kể “Phụ nữ thật khó hiểu” trên sóng radio, tôi bỗng thấy kí ức tuổi thơ những ngày hè ùa về, đâu đó thấy dáng nội tôi đang tỉ mẩn quấn từng sợi dây thun quanh chiếc đài cũ kỹ…
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét